Blog

Διδακτικό σενάριο για τη Β’ Γυμνασίου σύμφωνο με τα νέα προγράμματα σπουδών. Στο τέλος του pdf αρχείου υπάρχει φύλλο εργασίας για μία (1) διδακτική ώρα.

Πρωτότυπο Υλικό. Αυτό το υλικό διατίθεται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού.

Διδακτικό σενάριο

Διδακτικοί Στόχοι

Επιθυμούμε οι μαθητές/τριες:

• Να συσχετίσουν την Κινηματική με τη Δυναμική Φυσική.
• Να διακρίνουν τις αρχικές συνθήκες μιας κίνησης και να κατανοούν πως αυτές και η συνισταμένη των δυνάμεων που ασκούνται σ’ ένα σώμα επηρεάζουν την κίνηση του.
• Να αναγνωρίσουν το ρόλο της μάζας ως παραμέτρου που προσδιορίζει την επιτάχυνση ενός σώματος όταν η συνισταμένη δύναμη είναι σταθερή.
• Να εξοικειωθούν με τη διερευνητική μέθοδο (πρόβλεψη – επιβεβαίωση – συμπεράσματα).
• Να καλλιεργήσουν συνεργατική στάση και ανάπτυξη επιχειρηματολογίας μέσω της ομαδικής εργασίας.

Γενική περιγραφή περιεχομένου: 

Είναι απαραίτητο οι μαθητές μας να έχουν εξοικειωθεί με τις έννοιες της χρονικής στιγμής, της χρονικής διάρκειας, της ταχύτητας και της επιτάχυνσης και να μπορούν να διακρίνουν τις βασικές ευθύγραμμες κινήσεις. Επίσης, πρέπει να γνωρίζουν τη διαδικασία σύνθεσης συγγραμμικών δυνάμεων.

Οι εναλλακτικές αντιλήψεις των μαθητών επάνω στο θέμα είναι πολλές και συγκεκριμένα πολλοί από αυτούς πιστεύουν ότι:

• Η ταχύτητα είναι μια δύναμη.
• Όπου δεν υπάρχει κίνηση, δεν ασκούνται δυνάμεις.
• Αν η ταχύτητα είναι μηδέν, τότε και η επιτάχυνση είναι μηδέν.
• Οι δυνάμεις είναι απαραίτητες για κινήσεις με σταθερή ταχύτητα.
• Όταν ένα σώμα κινείται, υπάρχει μια δύναμη που δρα σ’ αυτό προς την κατεύθυνση της κίνησης.
• Όλα τα σώματα μπορούν να κινηθούν με την ίδια ευκολία όταν δεν υπάρχει η βαρύτητα.
• Όλα τα σώματα τελικά σταματούν να κινούνται όταν η δύναμη παύει να υπάρχει.
• Η αδράνεια είναι η δύναμη που διατηρεί τα σώματα σε κίνηση.
• Δεν υπάρχει καμία σχέση ανάμεσα στους νόμους του Νεύτωνα και την κινηματική.
• Το γινόμενο της μάζας επί την επιτάχυνση είναι μια δύναμη.
• Η επιτάχυνση και η ταχύτητα είναι πάντα στην ίδια κατεύθυνση.

Στη διδακτική μας παρέμβαση προσπαθήσαμε να υιοθετήσουμε μια διδακτική διαμεσολάβηση προσανατολισμένη στα χαρακτηριστικά του κοινωνικού κονστρουκτιβισμού.

Συνδυάζεται η μελέτη των νόμων του Newton τόσο σε καταστάσεις της καθημερινής ζωής (οικείο περιβάλλον των μαθητών) όσο και στο διάστημα έτσι ώστε να φανεί η παγκοσμιότητα τους.

Οι μαθητές εργάζονται σε ομάδες των 2 ατόμων στο εργαστήριο πληροφορικής. Σε κάθε ομάδα δίνονται κάθε φορά τα αντίστοιχα φύλλα εργασίας.

Ο διδάσκων αναλαμβάνει υποστηρικτικό ρόλο οργανώνοντας και παρακολουθώντας την εργασία στις ομάδες ή στην ολομέλεια.

Εκπαιδευτικό Πρόβλημα:  Να κατανοήσουν οι μαθητές τον 1^ο και το 2^ο νόμο του Newton και να διακρίνουν σε ποιες περιπτώσεις εφαρμόζεται ο 1^ος και σε ποιες ο 2^ος νόμος.

Φάσεις Ψηφιακού Σεναρίου: 

Εισαγωγή – Προσανατολισμός          15 λεπτά

Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες των δυο ατόμων και καταθέτουν τις ιδέες τους για το παρακάτω ερώτημα (brainstorming). Είναι δυνατόν οι ιδέες αυτές να καταγραφούν στον πίνακα.

Στη συνέχεια συμπληρώνουν τα κενά στις διατυπώσεις των δύο νόμων του Newton.

Στις διασταυρώσεις των σιδηροδρομικών τροχιών με τους αυτοκινητόδρομους γιατί πάντα τα τρένα έχουν προτεραιότητα;

Ποιο σταματά πιο εύκολα; Το τρένο ή το αυτοκίνητο;

Συμπλήρωση κενού

1^ος νόμος του Νεύτωνα

Αν η συνισταμένη των δυνάμεων που ασκούνται σε ένα σώμα είναι ………………., τότε το σώμα ή ηρεμεί ή κινείται ευθύγραμμα και ομαλά.

2^ος νόμος του Νεύτωνα ή Θεμελιώδης νόμος της Μηχανικής

Η επιτάχυνση που αποκτά ένα σώμα έχει την κατεύθυνση και είναι ανάλογη της ……………… των δυνάμεων που ασκούνται σ’ αυτό ενώ είναι …………………………. ανάλογη της μάζας του.

Στη φάση αυτή οι μαθητές διατυπώνουν υποθέσεις με βάση τις πρότερες γνώσεις και εμπειρίες τους. Ο εκπαιδευτικός δε διορθώνει τα πιθανά λάθη. Οι απόψεις τους καταγράφονται στο φύλλο εργασίας και η ορθότητα τους θα διερευνηθεί στην επόμενη φάση.

Για να μπορέσουμε να μελετήσουμε τους νόμους του Newton θα μεταφερθούμε στο Διάστημα. Αυτό θα το κάνουμε γιατί επάνω στη Γη υπάρχουν δυνάμεις (βάρος, τριβή) που μας οδηγούν στη διαμόρφωση εναλλακτικών αντιλήψεων. Διαβάστε προσεκτικά το Φύλλο Εργασίας Υποθέσεων και απαντήστε στις ερωτήσεις του με ένα ΝΑΙ ή ένα ΟΧΙ απλώς κυκλώνοντάς το.

Προϋπάρχουσα γνώση Ανίχνευση Ιδεών – Ανάδειξη Ιδεών            10 λεπτά

Στη φάση αυτή οι μαθητές διατυπώνουν υποθέσεις με βάση τις πρότερες γνώσεις και εμπειρίες τους. Ο εκπαιδευτικός δε διορθώνει τα πιθανά λάθη. Οι απόψεις τους καταγράφονται στο φύλλο εργασίας και η ορθότητα τους θα διερευνηθεί στην επόμενη φάση.

Για να μπορέσουμε να μελετήσουμε τους νόμους του Newton θα μεταφερθούμε στο Διάστημα. Αυτό θα το κάνουμε γιατί επάνω στη Γη υπάρχουν δυνάμεις (βάρος, τριβή) που μας οδηγούν στη διαμόρφωση εναλλακτικών αντιλήψεων. Διαβάστε προσεκτικά το Φύλλο Εργασίας Υποθέσεων και απαντήστε στις ερωτήσεις του με ένα ΝΑΙ ή ένα ΟΧΙ απλώς κυκλώνοντάς το.

Αναδόμηση ιδεών και εισαγωγή της νέας γνώσης                         40 λεπτά

Οι μαθητές διερευνούν μέσω προσομοίωσης του προγράμματος Interactive Physics με τη βοήθεια φύλλου εργασίας τον 1^ο και το 2^ο νόμο του Newton.

Εφαρμογή της νέας γνώσης                                                 15 λεπτά

Οι μαθητές εφαρμόζουν τις γνώσεις που απέκτησαν για να ερμηνεύσουν ένα φαινόμενο της καθημερινής ζωής. Κάθε ομάδα καταγράφει τις απαντήσεις της και στη συνέχεια αυτές συζητούνται στην ολομέλεια.

Μπορείτε τώρα ν’ απαντήσετε στην αρχική μας ερώτηση;

Γιατί τα τρένα έχουν προτεραιότητα στις διασταυρώσεις; Αιτιολογήστε την απάντηση σας.

Έλεγχος γνώσεων – Αναστοχασμός – Ανασκόπηση (Τι μάθαμε)                  10 λεπτά

Οι μαθητές οδηγούνται στη μεταγνώση.

Απαντήστε στο Φύλλο Εργασίας Υποθέσεων2 (δεν είναι σχεδόν το ίδιο με το Φύλλο Εργασίας Υποθέσεων;-) χωρίς να διορθώσετε το προηγούμενο.

Ισχύει ακόμη η άποψη της ομάδας σας που διατυπώθηκε στην αρχή σχετικά με την προτεραιότητα των τρένων;

Εάν αλλάξατε γνώμη, τι ήταν εκείνο που σας έκανε να αλλάξετε γνώμη;

Χώρος Διεξαγωγής: Εργαστήριο Πληροφορικής με διαδίκτυο

Λέξεις κλειδιά που χαρακτηρίζουν τη θεματική του σεναρίου:

Φυσική, Α Λυκείου, Νόμος, Νεύτωνας, Δυναμική, Δύναμη, μάζα, επιτάχυνση, ταχύτητα.

Υλικοτεχνική υποδομή: 

Εργαστήριο υπολογιστών με σύνδεση στο διαδίκτυο, βιντεοπροβολέας, λογισμικό Interactive Physics.

Πνευματικά δικαιώματα ή άλλοι αντίστοιχοι περιορισμοί: 

Πρωτότυπο Υλικό. Αυτό το υλικό διατίθεται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού.

Διδακτικό σενάριο για τη Γ’ Γυμνασίου σύμφωνο με τα νέα προγράμματα σπουδών. Στο τέλος του pdf αρχείου υπάρχουν δύο (2) φύλλα εργασίας για δύο (2) διδακτικές ώρες.

Πρωτότυπο Υλικό. Αυτό το υλικό διατίθεται με άδεια Creative Commons Αναφορά Δημιουργού.